Dünyada artan enflasyon sorunları da arkasına götürüyor. Öncelikle toplumsal bir nitelik kazanmaya başlayan enflasyon hayat pahalılığına evrilir ve hem IMF hem de DEF buna dikkat çeker. Enflasyonun yarattığı sorunlar nedeniyle iflasların artması beklenirken, Türkiye’deki oran ürkütücü.
Dünya Ekonomik Forumu WEF, Mayıs 2023 “Baş Ekonomistlerin Görünümü” raporunda, küresel piyasalarda resesyon olasılığına karar veremeyerek ikiye ayrıldı. Ekonomistlerin yüzde 45’i bu yıl küresel bir durgunluk bekliyor, ancak yüzde 45’lik bir kesim de bunu olası görmüyor.
Ekonomistlerin yüzde 76’sı dünyada enflasyonu ‘yaşam maliyeti’ düzeyinde ve ‘kriz’ olarak değerlendiriyor. Gelişmekte olan ülkelerde durumun ‘akut’ hale gelmesi bekleniyor.
Ekonomistlerin yüzde 67’si banka iflaslarının devam edeceğini ve ‘ciddi mali sorunlar’ yaşanma ihtimalinin yüksek olacağını öngörürken, özellikle Çin’de pandemi tedbirlerinin kaldırılmasıyla Asya bölgesinde ekonomik aktivitenin canlanması bekleniyor.
Avrupa’da yüksek enflasyon öngören ekonomistlerin oranı yüzde 90 iken, ABD’de bu oran yüzde 68 oldu. Sahra Altı Afrika, Latin Amerika ve Karayipler’de üçte ikisi enflasyonun yüksek kalmasını beklerken, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da yüzde 50 oranında “rekor enflasyon” bekleniyordu.
Ekonomistlerin yüzde 67’si yeni banka iflasları veya ‘ciddi mali sorunlar’ olasılığını oldukça yüksek görürken, yüzde 80’i iş dünyasının bu oranlarda finansman bulmakta zorlanmasını ve yatırımların azalmasını bekliyor.
Ekonomistlerin yarısı Çin’deki ekonomik büyümenin ılımlı olmasını beklerken, yüzde 93’ü Doğu Asya ve Pasifik bölgesinde ekonominin en azından ılımlı büyümesini bekliyor, ABD’de yüzde 50’si ve ABD’de yüzde 93’ü ekonomik büyümenin zayıf veya çok zayıf olmasını bekliyor. Avrupa. Yüzde 75’lik zayıf büyüme bekleniyor.
Bir de IMF boyutu var ve Nisan ayında yayınlanan “2023 Dünya Ekonomik Görünümü” raporunda dikkat çeken kısım yüksek enflasyon değil, “yaşam maliyeti krizi” oldu.
Dr. İtimat Sak, ‘IMF enflasyon riski demedi, hayat pahalılığı krizi dedi’ başlıklı analizinde, yakın dönem için temel riskin bu olduğuna dikkat çekti.
Enflasyon ya da yüksek enflasyon riski yerine toplumsal ve siyasi sonuçları da eklenerek “yaşam maliyeti krizi” yani geçim zorluğunun yorumlanması sadece Türkiye’nin değil dünyanın sorunu haline geliyor.
Önce pandemi, sonra savaş derken, Türkiye’de artan geçim zorluğu ve gıda enflasyonunun birleşmesi hayatın kurallarını zorlaştırırken, ‘Türkiye’de zorunlu kamu hizmeti doğu bölgelerinden sonra artık İstanbul’a da geldi’ örneğini veriyor. geçmiş’.
İstanbul’da yaşamanın Türkiye ortalamasından yüzde 40 daha değerli olduğu bir ortamda sosyal ve siyasi sonuçlarına dikkat çeken Sak, daha önce IMF için siyaset üstü bir sorun olan enflasyon için artık sorunun niteliğinin değiştiğini söylüyor. Toplumsal bir nitelik kazanan enflasyon için yapılacak analizin de toplumsal olması gerektiğine işaret etti.
Enflasyon riskinin değil, krizin yaşama maliyetinin G7 ülkelerinin enflasyon deneyiminde yattığını düşünen Sak, Almanya, ABD ve Fransa’nın yüksek enflasyon oranlarının, yıllık ortalama küresel enflasyonun düştüğü bir ortamda sorun yarattığına değiniyor. yüzde 3.5 Tabii ki Türkiye değil ama gelişmiş ülkelerde yüzde 10’luk enflasyon bir “yaşam pahalılığı” yaratıyor.
Sorun, Türkiye açısından bakıldığında, 2003 yılında bu dönemde enflasyondaki hızlı artışın da etkisiyle, “yüksek enflasyonla yaşamaya alışmamızı sağlayan endeksleme mekanizmalarının” geçmişte olmaması ve Türkiye’de yoksulluk oranı 2003’te yüzde 37 iken, 2018’de yüzde 8’e geriledi. Düşüşün ardından şu anda yüzde 25’i geçtiği iddiası olarak görülüyor.
Allianz’ın “Borçluların rahatı yok” başlıklı İflas Raporu’nda Nisan ayında şu bölümler de dikkat çekti.
Küresel İflas Endeksi’nde ticari iflaslardaki artışın hızlandığı görülürken, Avrupa’da iflasların 2023 yılında Fransa’da %41, İngiltere’de %16, Almanya’da %22, İtalya’da %24 artması bekleniyor. İflaslarda yüzde artış bekleniyor. Türkiye’de yüzde 50 artış bekleniyor.
2023 ve 2024 yıllarında daha düşük büyümenin maliyetinin domino taşı olabileceğine işaret ediliyor.
Talebin etkisi, karlar üzerindeki baskılar, zayıflayan nakit tamponları ve beklenenden daha güçlü finansman koşulları kırılgan şirketleri dayanıklılık testine tabi tutuyor.
Küresel kredi krizinin iflasları tetiklemesinden de endişe ediliyor.
